Choinka Symbol Pogański
Choinka symbol pogański to obraz głęboko zakorzeniony w tradycjach wielu starożytnych kultur. Współcześnie kojarzona przede wszystkim z obchodami Bożego Narodzenia, ta ziełozielona roślina niegdyś była ważnym elementem rytualnym w przedchrześcijańskich wierzeniach.
Historia Choinki jako Symbolu
Kult drzew iglastych sięga czasów prehistorycznych. Ich wieczniezielony wygląd, nawet w najchłodniejszych miesiącach, sprawiał, że były uważane za święte i otaczane czcią przez różne ludy. Słowianie, Germanie, Celtowie, a nawet starożytni Egipcjanie przypisywali im nadprzyrodzone moce i traktowali jak ważne symbole płodności, odrodzenia i nieśmiertelności.
Znaczenie Choinki w Mitologii Słowiańskiej
W wierzeniach słowiańskich choinka miała szczególne znaczenie. Uważano ją za:
- Święte drzewo, reprezentujące siły natury i cykl pór roku
- Symbol płodności i obfitości, dzięki wieczniezielonym igłom
- Miejsce zamieszkania duchów przodków i istot nadprzyrodzonych
- Element obrzędów związanych z przesileniem zimowym i kultem słońca
Podczas świąt pogańskich, takich jak Szczodre Gody i Noc Kupały, odprawiano rytuały wokół choinki. Obejmowały one m.in.:
- Śpiewanie pieśni i tańce
- Dekorowanie gałęzi kwiatami, wstążkami i figurkami zwierząt
- Składanie ofiar w postaci jedzenia i napojów
- Palenie ogni i rzucanie ziaren na drzewko jako symbolu płodności
Choinka w Tradycjach Germańskich
Podobnie jak u Słowian, w wierzeniach plemion germańskich choinka zajmowała ważne miejsce. Teutońscy wojownicy czcili ją jako symbol boga Odyna i wiecznie trwającej siły życia. Podczas obchodów przesilenia zimowego dekorowano choinkę wstążkami, jabłkami i świeczkami, aby uczcić odradzającego się boga słońca.
Przejście na Tradycję Chrześcijańską
Z upływem czasu, wraz z rozprzestrzenianiem się chrześcijaństwa, wiele pogańskich obrzędów zostało wchłoniętych i przystosowanych do nowej religii. Tak stało się również z choinką.
Historia Pierwszej Choinki Bożonarodzeniowej
Dokładne początki dekorowania choinki na Boże Narodzenie są niejasne, ale istnieje kilka kluczowych teorii i dat:
- 723 r. – Św. Bonifacy, "Apostoł Germanów", nakazał zastąpienie świętych dębów choinką jako symbolem chrześcijańskim.
- 1510 r. – Na dworze książąt Rzeszy w Rydze została postawiona pierwsza udokumentowana choinka bożonarodzeniowa.
- 1605 r. – Tradycja dekorowania choinki na Boże Narodzenie zostaje wspomniana w pamiętniku z Strasburga.
- 1846 r. – Królowa Wiktoria i książę Albert wprowadzają zwyczaj ubierania choinki do Anglii.
Rozpowszechnienie Zwyczaju na Świecie
Od XVII wieku zwyczaj dekorowania choinki na Boże Narodzenie rozprzestrzenił się stopniowo w większości krajów chrześcijańskich. Każda kultura wnosiła do niego swoje własne tradycje:
- W Niemczech popularne były naturalne ozdoby jak orzechy, suszone owoce i pierniki.
- W Skandynawii wieszano na gałęziach symboliczne flagi i herby.
- W Polsce tradycyjnymi dekoracjami były opłatki, łańcuchy z bibuły i szyszki.
- W Meksyku choinkę ozdabiano kolorowymi wstążkami i kwiatami.
Symbolika Choinki
Choć obecnie choinka jest przede wszystkim świąteczną dekoracją, jej różne elementy nadal niosą głęboką symbolikę zarówno pogańską, jak i chrześcijańską.
Kształt i Kolor
Sam kształt choinki, z jej rozłożystymi gałęziami strzelistą sylwetką, symbolizuje życie, odradzanie się i nieśmiertelność. Zielony kolor igieł odzwierciedla młodość, wigor i płodność.
| Kształt | Wieczne życie i odrodzenie | Życie wieczne w Chrystusie |
| Kolor zielony | Płodność, młodość, siła życiowa | Nadzieja, odnowa |
Ozdoby Choinkowe
Choinka sama w sobie ma głębokie znaczenie symboliczne, ale dodatkowe ozdoby nadają jej jeszcze więcej warstw znaczeniowych. Oto co reprezentują niektóre z najpopularniejszych:
- Łańcuchy i wstążki – płodność, nieśmiertelność
- Światełka i świece – promienie słońca, życie, Chrystus jako światło świata
- Dzwoneczki – brzmienie, dźwięk, ogłaszanie dobrej nowiny
- Gwiazda na szczycie – gwiazda betlejemska, droga do Chrystusa
- Bombki – symbol świata, wszechświata
- Aniołki – niebiańscy posłańcy
- Serpentyny – węże jako symbol odrodzenia
Zakończenie
Z dawnego pogańskiego symbolu choinka stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych ikon Bożego Narodzenia na całym świecie. Choć jej pierwotne znaczenie związane z płodnością i kultem natury częściowo się zatarło, wiele symbolicznych elementów nadal nawiązuje do najstarszych korzeni tego drzewa. Choinka jest doskonałym przykładem synkretyzmu kulturowego – potężnego znaku, w którym starożytne wierzenia splatają się z nowymi tradycjami.